Download.vn, xin giới thiệu đến tất cả các bạn soạn văn lớp 8: Viết đoạn văn trình bày luận điểm, đây là tài liệu vô cùng hữu ích được chúng tôi đăng tải tại đây.
Nội dung chính
- Soạn văn 8: Viết đoạn văn trình bày luận điểm
- Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm chi tiết
- I. Kiến thức cơ bản
- II. Rèn luyện kỹ năng
- Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm ngắn gọn
- I. Trình bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận
- II. Luyện tập
Tài liệu này, sẽ gồm hai phần chính là : soạn văn cụ thể và soạn văn vừa đủ, được chúng tôi biên soạn theo sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 tập 2. Sau đây, xin mời tổng thể những bạn cùng tìm hiểu thêm .
Soạn văn 8: Viết đoạn văn trình bày luận điểm
- Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm chi tiết
- I. Kiến thức cơ bản
- II. Rèn luyện kỹ năng
- Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm ngắn gọn
- I. Trình bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận
- II. Luyện tập
Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm chi tiết
I. Kiến thức cơ bản
1. Đọc các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.
a. Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương : Ở vào nơi TT trời đất ; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây ;lại tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng ; đất đai cao mà thoáng. Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt ; muôn vật cũng rất mực phong phú và đa dạng tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng điểm của bốn phương quốc gia ; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời .( Lý Công Uẩn, Chiếu dời đô )b. Đồng bào ta thời nay cũng rất xứng danh với tổ tiên ta ngày trước. Từ những cụ già tóc bạc đến những cháu nhi đồng trẻ thơ, từ những người việt sinh sống ở nước ngoài ở quốc tế đến những đồng bào ở vùng tạm bị chiếm, từ nhân dân miền ngược đến miền xuôi, ai cũng một lòng nồng nàn yêu nước, ghét giặc .Từ những chiến sỹ ngoài mặt trận chịu đói mấy ngày để bám sát lấy giặc đặng hủy hoại giặc, đến những công chức ở hậu phương nhịn ăn để ủng hộ bộ đội, từ những phụ nữ khuyên chồng con đi tòng quân mà mình thì xung phong giúp việc vận tải đường bộ, cho đến những bà mẹ chiến sỹ săn sóc yêu thương bộ đội như con đẻ của mình. Từ những nam nữ công nhân và nông dân thi đua tăng gia sản xuất, không quản khó nhọc để giúp một phần vào kháng chiến, cho đến những đồng bào điền chủ quyên đất ruộng cho nhà nước, Những cử chỉ cao quý đó, tuy khác nhau nơi việc làm, nhưng đều giống nhau nơi lòng nồng nàn yêu nước .( Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta )
Câu hỏi:
Đâu là những câu chủ đề ( câu nêu vấn đề ) trong mỗi đoạn văn ?Câu chủ đề trong từng đoạn được đặt ở vị trí nào ( đầu hay cuối đoạn ) ?Trong hai đoạn văn trên, đoạn nào được viết theo cách diễn dịch và đoạn nào được viết theo cách quy nạp ? Phân tích cách diễn dịch và quy nạp trong mỗi đoạn văn .
Trả lời:
Câu chủ đề trong hai đoạn văn 🙁 a ) : Thật là chống tụ hội trọng điểm của bốn phương quốc gia ; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời .( b ) : Đồng bào ta ngày này cũng rất xứng danh với tổ tiên ta ngày trướcCâu chủ đề của đoạn ( a ) ở cuối còn đoạn ( b ) ở đầu đoạn vănĐoạn văn ( a ) viết theo lối quy nạp ; đoạn văn ( b ) viết theo lối diễn dịch
2. Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.
Ở màn đầu chương XVIII, cảnh nhà vợ chồng địa chủ Nghị Quế, Ngô Tất Tố cho bưng vào đấy một cái rổ nhún nhín bốn chó con. [ ] Quái thai là Ngô Tất Tố. Mới xem, ai cũng thấy vợ chồng địa chủ cũng chỉ là như mọi người khác thích chó, yêu gia súc, tưởng người lành hoặc kẻ vô lương cũng không khác nhau gì lắm trong việc nuôi chó con. Thằng chồng le te cho chó ăn cơm, ôn tồn hỏi về chó, rồi xem tướng chó. Hắn sung sướng. Vợ hắn và hắn bù khú [ ] với nhau trên câu truyện chó con. Ấy thế rồi là đùng đùng giở giọng chó má ngay với mẹ con chị Dậu đứng đấy. Đoạn này, khá lắm, bác Tố ạ ! Cho thằng nhà giàu rước chó vào nhà, nó mới càng hiện chất chó đểu của giai cấp nó ra .( Nguyễn Tuân, Truyện Tắt đèn của Ngô Tất Tố )
Câu hỏi:
a. Hãy xem lại Ngữ văn 7, tập hai và cho biết : Lập luận là gì ? Tìm vấn đề và cách lập luận trong đoạn văn trên. ( Gợi ý : có phải nhà văn dùng phép tương phản hay không ? )b. Cách lập luận trong đoạn văn trên có làm cho vấn đề trở nên sáng sủa đúng chuẩn và có sức thuyết phục can đảm và mạnh mẽ không ?c. Em có nhận xét gì về việc sắp xếp những ý trong đoạn văn vừa dẫn ? Nếu tác giả xếp nhận xét Nghị Quế đùng đùng giở giọng chó má ngay với mẹ con chị Dậu lên trên và đưa nhận xét vợ chồng địa chủ cũng thích chó, yêu gia súc xuống dưới thì hiệu suất cao của đoạn văn sẽ bị tác động ảnh hưởng thế nào ?d. Trong đoạn văn, những cụm từ chuyện chó con, giọng chó má, thằng nhà giàu rước chó vào nhà, chất chó đểu của giai cấp nó được xếp cạnh nhau. Cách viết ấy có làm cho sự trình diễn vấn đề thêm ngặt nghèo và mê hoặc không ? Vì sao ?
Trả lời:
a. Luận điểm của đoạn văn : ” Cho thằng nhà giàu rước chó vào nhà, nó mới phát hiện chất chó đểu của giai cấp nó ra .b. Cách lập luận : tác giả sử dụng phép tương phản để làm sáng tỏ cho luận tỏ, đúng mực và tạo ra sức thuyết phục can đảm và mạnh mẽ .c. Cách sắp xếp hài hòa và hợp lý, nếu tác giả xếp nhận xét Nghị Quế ” đùng đùng giở giọng chó má ngay ra với mẹ con chị Dậu lên trên và đưa nhận xét ” vợ chồng địa chủ … thích chó, yêu gia súc ” xuống dưới thì đoạn văn không đúng trình tự trước sau của vấn đề, không làm bật được thực chất ” chó đểu ” của giai cấp nó .d. Trong đoạn văn, những cụm từ ” chuyện chó con “, ” giọng chó má “, ” thằng nhà giàu rước chó vào nhà ” được xếp cạnh nhau làm cho sự trình diễn vấn đề thêm ngặt nghèo, mê hoặc, từ đó lộ ra thực chất quái vật của bọn địa chủ .
II. Rèn luyện kỹ năng
1. Đọc hai câu văn sau và diễn đạt ý mỗi câu thành một luận điểm ngắn gọn, rõ.
a. Trước hết là cần phải tránh cái lối viết ” rau muống ” nghĩa là lằng nhằng ” trường giang đại hải “, làm cho người xem như thể ” chắt chắt vào rừng xanh ” .( Hồ Chí Minh, Cách viết )b. Ngoài việc đam mê viết, cái thích thứ hai của Nguyên Hồng là được truyền nghề cho bạn trẻ .( Nguyễn Tuân )
Trả lời:
– Luận điểm : Cần phải tránh lối viết lan man, dài dòng .- Luận điểm b : Nhà văn Nguyên Hồng thích truyền nghề cho những bạn trẻ .
2. Đoạn văn sau đây trình bày luận điểm gì và sử dụng các luận cứ nào? Hãy nhận xét về cách sắp xếp luận cứ và cách diễn đạt của đoạn văn.
Tôi thấy Tế Hanh là một người tinh lắm. Tế Hanh đã ghi được đôi nét rất thần tình về cảnh hoạt động và sinh hoạt chốn quê nhà. Người nghe thấy cả những điều không hình sắc, không thanh âm như mảnh hồn làng trên cánh buồm giương, như tiếng hát của hương đồng điệu đàng con đường quê nho nhỏ. Thơ Tế Hanh đưa ta vào một quốc tế rất thân thiện thường ta chỉ thấy một cách mờ mờ, cái quốc tế những tình cảm ta đã bí mật trao cho ảnh vật : sự mỏi mệt say sưa của con thuyền lúc trở về bến, nỗi khổ đau chất chứa trên toa tàu nặng trĩu, những vui buồn sầu tủi của một con đường .( Hoài Thanh, Thi nhân Nước Ta )
Trả lời:
– Luận điểm của đoạn văn : Tế Hanh là một người tinh lắm .+ Hệ thống luận cứ của Nguyễn Tuân .+ Tế Hanh đã ghi được đôi nét rất thần tình về cảnh hoạt động và sinh hoạt chốn quê nhà .+ Tế Hanh đưa ta vào một quốc tế rất thân mật .- Luận cứ được Nguyễn Tuân đưa ra và sắp xếp rất logic, hài hòa và hợp lý : Luận cứ thứ nhất là tiền đề cho luận cứ thứ hai, đó là từ việc nhận xét về bức tranh hoạt động và sinh hoạt quê nhà đến quốc tế thân thiện, quen thuộc với con người, đi từ cái nhỏ đến cái lớn, xa hơn, bao quát, to lớn hơn .
3. Viết các đoạn văn ngắn triển khai ý các luận điểm sau:
a. Học phải phối hợp làm bài tập thì mới hiểu bài .b. Học vẹt không tăng trưởng được năng lượng tâm lý .
Trả lời:
a. Cho luận điểm: ” Học phải kết hợp với làm bài tập mới hiểu bài”.
– Các luận cứ :
+ Học để nắm bắt tri thức, tuy vậy việc củng cố những tri thức nắm bắt được còn quan trọng hơn.
( Dẫn chứng : Có nhiều người trong học tập thu nạp được nhiều kỹ năng và kiến thức nhưng sau một thời hạn không thực hành thực tế, kỹ năng và kiến thức bị mai một, rơi rụng ) .+ Làm bài tập sẽ giúp am hiểu hơn về kỹ năng và kiến thức .( Chứng minh : Lý thuyết phải được soi chiếu vào bài tập, từ kim chỉ nan để tìm ra hướng xử lý trong bài làm, từ đó kỹ năng và kiến thức trở thành có ích ) .+ Việc làm bài tập tiếp tục sẽ củng cố tri thức hiệu suất cao nhất .( Với những người chịu khó làm bài tập, những kiến thức và kỹ năng thu nhận được không chỉ củng cố tri thức hiệu suất cao mà còn được nâng cao, hoàn thành xong hơn khi tiếp xúc với trong thực tiễn ) .
b. Luận điểm: ” Học vẹt không phát triển được năng lực tư duy”.
– Giải thích khái niệm : học vẹt .( Học vẹt chỉ là nói thao thao như vẹt nhưng không hiểu mình nói gì, nhiều người chỉ cố học thuộc lòng nhưng không nắm được thực chất của yếu tố ) .- Học vẹt làm cho trí não trở nên lười biếng .Khi không sử dụng thao tác tư duy, nghiên cứu và phân tích, lý giải những kiến thức và kỹ năng thiết yếu của tư duy không được rèn luyện .
4. Để làm sáng tỏ luận điểm Văn giải thích cần phải viết cho dễ hiểu, em sẽ đưa ra những luận cứ nào? Những luận cứ ấy cần được sắp xếp theo một trình tự như thế nào để tăng hiệu quả thuyết phục của đoạn văn?
Có thể tìm hiểu thêm trình tự sắp xếp luận cứ trong đoạn văn sau :Mình viết ra cốt là để giáo dục, cổ động ; nếu người xem mà không nhớ được, không hiểu được, là viết không đúng, nhằm mục đích không đúng mục tiêu. Mà muốn cho người xem hiểu được, nhớ được, làm được, thì phải viết cho đúng trình độ của người xem, viết rõ ràng, ngăn nắp, chớ dùng chữ nhiều .( Hồ Chí Minh, Cách viết )
Trả lời:
Để làm sáng tỏ vấn đề : ” Văn lý giải cần viết cho dễ hiểu ” hoàn toàn có thể đưa ra những luận cứ sau :- Mục đích của văn lý giải là để lý giải cho người đọc hiểu rõ yếu tố nào đó .- Nếu viết không dễ hiểu, người đọc từ chỗ khó tiếp đón lời văn lại càng khó để hiểu người viết muốn trình diễn .- Khi viết cần bộc lộ rành mạch, giản dị và đơn giản, tránh lỗi dùng từ cầu kỳ, có những cấu trúc phức tạp, cản trở quy trình tri nhận .- Ngoài ra, khi viết phải chú ý quan tâm tới đối tượng người tiêu dùng tiếp đón để sử dụng ngôn từ hài hòa và hợp lý và đạt hiệu suất cao cao .Các luận cứ trên phải được trình diễn theo một trình tự hài hòa và hợp lý, từ lý giải khái niệm đến sử dụng giải pháp nêu yếu tố, tiếp đó là đưa ra luận cứ chính .
Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm ngắn gọn
I. Trình bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận
Câu 1 (trang 79-80 sgk Ngữ văn lớp 8 tập 2)
Câu chủ đề :Đoạn 1 : Thật là chốn quy tụ trọng điểm đế vương muôn đời Câu chủ đề mở đoạnĐoạn 2 : Đồng bào ta ngày này cũng rất xứng danh với tổ tiên ta ngày trước Câu chủ đề là câu mở đoạn .Đoạn 1 viết theo kiểu quy nạp, đoạn 2 viết theo kiểu diễn dịch .
Câu 2 (trang 80-81 sgk Ngữ văn lớp 8 tập 2)
a .+ Lập luận là cách nêu luận cứ để dẫn đến vấn đề .+ Luận điểm trong đoạn trích : Cho thằng nhà giàu rước chó vào nhà, nó mới càng hiện chất chó đểu của giai cấp nó ra .+ Tác giả đã sử dụng phép lập luận tương phản trái chiều giữa hành vi, cử chỉ giọng điệu của Nghị Quế với đàn chó con và với mẹ con chị Dậub. Việc dùng phép lập luận tương phản, trái chiều khiến cho hình ảnh nhân vật Nghị Quế hiện lên với thực chất khốn nạn, gian dối, làm cho vấn đề trở nên sáng tỏ và tăng sức thuyết phục cho đoạn trích .c. Việc sắp xếp trình tự những ý trong đoạn văn là hài hòa và hợp lý. Nếu hòn đảo vị trí của những ý thì sẽ làm giảm giá trị tố cáo, sức thuyết phục của văn bản với người đọc. Bởi thực chất thật của Nghị Quế phải được vạch trần sau khi kiến thiết xây dựng cho người đọc cảm nhận hắn là một một con người có vẻ như yêu gia súc, thích chó, chắc cũng sẽ đối xử tử tế với con người. Hoặc tác giả muốn xoáy sâu thêm giá trị của con người trong xã hội ấy, không bằng con chó của nhà giàu .d. Việc sử dụng những cụm từ như trên đã tạo ra một liên tưởng và mê hoặc so với người đọc, khiến cho đoạn trích có sức thuyết phục hơn .
II. Luyện tập
Câu 1 (trang 81 sgk Ngữ văn lớp 8 tập 2)
– Luận điểm : Cần phải tránh lối viết lan man, dài dòng .- Luận điểm b : Nhà văn Nguyên Hồng thích truyền nghề cho những bạn trẻ .
Câu 2 (trang 82 sgk Ngữ văn lớp 8 tập 2)
– Luận điểm : Tôi thấy Tế Hanh là một người tinh lắm .- Tác giả đã trình diễn những luận cứ :+ Tế Hanh đã ghi được đôi nét rất thần tình về cảnh hoạt động và sinh hoạt chốn quê nhà .+ Thơ Tế Hanh đưa ta vào một quốc tế thân mật với mỗi con người .- Hai luận cứ trên được trình diễn theo một trật tự hài hòa và hợp lý. Tác giả xuất phát từ sự đồng cảm Tế Hanh ( tinh xảo, hoàn toàn có thể nghe những điều không hình sắc, âm thanh ) .+ Nhận định cũng rất đúng chuẩn về chất thơ Tế Hanh : đưa ta vào quốc tế thân mật mà ta chỉ cảm thấy một cách mờ mờ .+ Luận cứ thứ hai là hệ quả của luận cứ thứ nhất, điều này tạo được sự logic, hài hòa và hợp lý .
Câu 3 (trang 82 sgk Ngữ văn lớp 8 tập 2)
Đoạn văn 1:
” Trăm hay không bằng tay quen ” là câu nói chứng minh và khẳng định một quy luật của đời sống, làm nhiều sẽ thuần thục, quen tay sẽ làm hay, làm đẹp. Trong học tập cũng vậy, học phải tích hợp làm bài tập thì mới hiểu bài. Học là quy trình tiếp thu tri thức từ sách vở, người khác để biến tri thức đó thành của mình. Thế nhưng, cái tất cả chúng ta học được từ sách vở, trên trường học chỉ là ý thuyết, nếu không thực hành thực tế thì kim chỉ nan ấy cũng không có giá trị. Việc làm bài tập sẽ giúp ta khắc sâu được phần triết lý vừa học trên trường. Đơn giản như làm một bài toán với một công thức, nếu ta làm mười lần, hai mươi lần thì công thức ấy tự nhiên sẽ được bộ não của ta ghi nhớ, hoàn toàn có thể sẽ không khi nào quên. Nếu không làm bài tập, ta sẽ quên công thức ấy ngay sau 3-5 ngày học. Không chỉ thế, làm bài tập sẽ giúp ta hiểu sâu hơn kỹ năng và kiến thức và lấy nó làm nền tảng để lan rộng ra kỹ năng và kiến thức ấy. Khi học về tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố, ta sẽ thấy được khung cảnh của nông thôn Nước Ta vào mùa thúc sưu thuế. Vận dụng những kỹ năng và kiến thức Văn học để so sánh và so sánh, ta sẽ thấy được chị Dậu, Lão Hạc, Chí Phèo, dì Hảo, anh Pha … trong sáng tác của Ngô Tất Tố, Nam Cao hay Nguyễn Công Hoan đều là số phận cơ cực của người nông dân Nước Ta trước cách mạng .
Đoạn văn 2:
Bản chất của việc học là tiếp thu tri thức, học để hiểu biết, học để làm người. Thế nhưng học vẹt lại là hình thức học đối phó, học thuộc lòng, lặp đi lặp lại kỹ năng và kiến thức một cách máy móc. Những người học vẹt không học vì kiến thức và kỹ năng mà chỉ học vì điểm số, vì những bài kiểm tra. Hậu quả là khi đã học vét, ta sẽ không hiểu được thực chất của yếu tố, có khi kỹ năng và kiến thức sai chính ta cũng không nhận ra được. Lâu dẫn con người sẽ bị ngưng trệ, bộ não không chịu hoạt động giải trí, tâm lý khiến ta trở nên lười biếng, chây lì, chậm rãi. Có thể nói, học vẹt không hề tăng trưởng được năng lượng tâm lý của con người .
Câu 4 (trang 82 sgk Ngữ văn lớp 8 tập 2)
– Các luận cứ có thể đưa ra và sắp xếp theo trình tự:
+ Mục đích của văn lý giải là làm cho người đọc, người nghe hiểu rõ về một yếu tố, đối tượng người dùng .+ Nếu viết không dễ hiểu, người đọc rất khó tiếp đón, không hiểu rõ về yếu tố .+ Cần viết rõ ràng, ngắn gọn, súc tích và xác lập rõ đối tượng người dùng mình hướng tới là ai .