Tài liệu hướng dẫn soạn bài Thao tác lập luận bình luận giúp các em hiểu biết về thao tác lập luận bình luận trong cách làm bài văn nghị luận. Từ đó, viết được một vài đoạn văn bình luận về một chủ đề gần gũi với cuộc sống và suy nghĩ của học sinh.

Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của bài học này.

    Cùng tham khảo…

Lý thuyết Thao tác lập luận bình luận

I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bình luận

1. Thao tác lập luận bình luận là gì ?

Khái niệm:

– Thao tác lập luận bình luận là thao tác lập luận của văn nghị luận, đưa ra ý kiến đánh giá, bàn bạc về một tình hình, một vấn đề nào đó.

2. Mục đích của thao tác lập luận bình luậnThuyết phục người đọc, người nghe tán đồng với mình về một hiện tượng kỳ lạ, yếu tố nào đó …3. Yêu cầu của thao tác lập luận bình luận

• Trình bày rõ ràng, trung thực vấn đề được bình luận.
• Lập luận để khẳng định nhận xét, đánh giá của mình là đúng đắn.
• Bàn bạc, mở rộng vấn đề một cách sâu sắc và có sức thuyết phục.
• Cần có quan điểm rõ ràng, lập luận chặt chẽ. Bố cục mạch lạc, khi bình luận cần chính xác, trong sáng.
• Phải nắm vững kĩ năng bình luận.

4. Vai trò của thao tác lập luận bình luậnThể hiện chính kiến của mình và thuyết phục người nghe .

II. Cách bình luận

Khi thực thi thao tác lập luận bình luận có 3 bước :

• Bước 1: Nêu hiện tượng, vấn đề cần bàn luận → Trình bày trung thực, rõ ràng, ngắn gọn vấn đề cần bình luận.
• Bước 2: Đánh giá hiện tượng, vấn đề cần bàn luận → Phải đề xuất và chứng tỏ được ý kiến, nhận định, đánh giá của mình là xác đáng.
• Bước 3: Bàn về hiện tượng, vấn đề cần bình luận → Cần có những lời bàn xâu rộng về chủ đề bình luận.

Soạn bài Thao tác lập luận bình luận ngắn nhất

Gợi ý vấn đáp những câu hỏi soạn văn Thao tác lập luận bình luận trang 71-73 SGK Ngữ văn 11 tập 2 ngắn nhất .

Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bình luận

Câu 1 trang 71 SGK Ngữ văn 11 tập 2Bình luận là nhìn nhận ( xác lập phải trái, đúng sai, hay dở ) và bàn luận ( trao đổi quan điểm ) .Câu 2 trang 71 SGK Ngữ văn 11 tập 2Đoạn trích Võ Thị Hảo về yếu tố giao thông vận tải có sử dụng kiểu lập luận bình luận. Điều này bộc lộ ở :- Chủ đề lập luận : Vấn đề giao thông vận tải và tai nạn đáng tiếc giao thông vận tải ở nước ta .- Mục đích thuyết phục : hướng đến đề xuất kiến nghị “ tất cả chúng ta cần một chương trình truyền thông hiệu quả hơn để “ những lưới hái tử thần ”, “ không còn nghênh ngang trên đường phố ” .- Các lập luận được tiến hành ngặt nghèo, có mạng lưới hệ thống và giàu sức thuyết phục .- Có lan rộng ra yếu tố bình luận : yếu tố bảo đảm an toàn giao thông vận tải không chỉ bó hẹp trong nghành nghề dịch vụ giao thông vận tải mà là “ món ăn văn minh ” đem ra “ mời khách ” trong thời hạn giao lưu, hội nhập toàn thế giới .Câu 3 trang 71 SGK Ngữ văn 11 tập 2Muốn làm cho quan điểm bình luận có sức thuyết phục người đọc ( người nghe ) thì phải nắm vững kĩ năng bình luận .Câu 4 trang 71 SGK Ngữ văn 11 tập 2Con người dám và có kĩ năng tham gia bình luận để trở thành người có ích cho xã hội. Muốn có những cuộc tranh luận có hiệu suất cao, có ích tất cả chúng ta cần thành thạo kĩ năng bình luận .

Luyện tập Thao tác lập luận bình luận

Câu 1 trang 72 SGK Ngữ văn 11 tập 2a ) Vì người đọc, người nghe không thế đảm nhiệm và càng không hề tiếp đón một cách hứng thú những lời bình luận về một hiện tượng kỳ lạ ( yếu tố ) một khi họ còn mơ hồ chưa rõ về chính cái hiện tượng kỳ lạ ( yếu tố ) được đưa ra bình luận đó .b ) Nên trình diễn hiện tượng kỳ lạ ( yếu tố ) cần bình luận rõ ràng, trung thực .Câu 2 trang 72 SGK Ngữ văn 11 tập 2– Tình trạng hút thuốc lá trong học viên=> Học sinh có quyền tự do cá thể riêng, nhưng phải tương thích với nội quy của trường học, nếu trường học pháp luật không cho học viên hút thuốc trong trường học thì những em học viên nên tôn trọng và tuân thủ .– Lũ ở Đồng Tháp Mười có phải chỉ là tai ương ?=> Lũ lớn ở Đồng Tháp Mười gây ra nhiều khó khăn vất vả trong đời sống, hoạt động và sinh hoạt của dân cư. Tuy nhiên khi địa phương này không có lũ hoặc lũ muộn lại ảnh hưởng tác động nhiều tới việc làm sản xuất vào mùa lũ của nhiều người dân sống bằng chăn nuôi, đánh bắt cá thủy hải sản trên địa phận .Câu 3 trang 72 SGK Ngữ văn 11 tập 2Cả 3 câu trên đều đúng khi nói về bàn về yếu tố, hiện tượng kỳ lạ nào đó .

Soạn bài Thao tác lập luận bình luận chi tiết cụ thể

Gợi ý vấn đáp những câu hỏi soạn văn Thao tác lập luận bình luận cụ thể trang 71-73 SGK Ngữ văn 11 tập 2 .

Mục đích, nhu yếu của thao tác lập luận bình luận

Bài 1 trang 71 SGK Ngữ văn 11 tập 2Trên những phương tiện đi lại truyền thông online, tất cả chúng ta rất hay gặp từ bình luận ( bình luận tình hình thời sự, bình luận quân sự chiến lược, bình luận thể thao, … ). Theo anh ( chị ), từ bình luận trong những trường hợp ấy mang ý nghĩa gì ?( Gợi ý : Anh ( chị ) hoàn toàn có thể lý giải về bóng đá cho một người chưa biết, chưa hiểu gì về bóng đá, nhưng anh ( chị ) hoàn toàn có thể bình luận về bóng đá với những người không biết, không hiểu về bóng đá hay không ? Bình luận về bóng đá có phải nhằm mục đích dẫn dắt người nghe từ chỗ chưa biết đến chỗ biết, từ chỗ chưa hiểu đến chỗ hiểu về bóng đá hay không ? Khi chưa có những quan điểm nhận xét về một trận đấu không ? Vậy anh ( chị ) phải thực thi việc làm bình luận bằng những quan điểm như thế nào, với ai và để làm gì ? )

Trả lời

Bình luận : là bàn luận, nhìn nhận, nhận xét về sự đúng sai, thật giả, lợi hại của những hiện tượng kỳ lạ đời sống như : quan điểm, chủ trương, vấn đề, con người, tác phẩm văn học …Bài 2 trang 71 SGK Ngữ văn 11 tập 2Hãy tìm hiểu và khám phá một lần nữa đoạn trích Xin lập khoa luật của Nguyễn Trường Tộ ( Ngữ văn 11, tập một )a ) Trong đoạn trích đó, tác giả có nhận định và đánh giá, nhìn nhận đúng – sai, hay – dở không ? Có đàm đạo sâu rộng yếu tố được nói đến hay không ? Nếu có thì đích sau cuối của những lời nhận định và đánh giá, nhìn nhận, đàm đạo đó là gì ?b ) Nguyễn Trường Tộ có lí do để viết Xin lập khoa luật không, nếu vào lúc bấy giờ, ai nấy đều đã thống nhất rằng muốn trị nước thì phải dựa vào luật chứ không phải vào những lời nói suông trên giấy về trung hiếu hay lễ nghĩa, rằng pháp luật là công minh và cũng là đạo đức ?c ) Dựa vào nhận thức về ý nghĩa của từ bình luận trong mục 1, anh ( chị ) thấy Xin lập khoa luật có phải là một đoạn trích có đặc thù bình luận không ? Vì sao không hề coi đây là một đoạn trích chứng tỏ hay lý giải ?

Trả lời

a ) Trong đoạn trích, Nguyễn Trường Tộ có đưa ra những nhận định và đánh giá, nhìn nhận đúng – sai, hay – dở ( Ai hiểu luật được sẽ làm quan, … Bất cứ một hình phạt nào ở trong nước không vượt ra ngoài luật … ) đồng thời cũng có đàm đạo lan rộng ra ( Biết rằng đạo làm người không gì lớn bằng trung hiếu … ). Tất cả những lập luận đều nhằm mục đích hướng tới chứng minh và khẳng định vai trò của pháp lý và việc giáo dục pháp luật trong xã hội .b ) Nguyễn Trường Tộ rõ ràng có lí do để ý kiến đề nghị lập khoa luật bởi trên thực tiễn, muốn trị nước phải dựa vào luật chứ không phải vào những lời nói suông trên giấy về trung hiếu lễ nghĩa và rằng lao lý là công minh và cũng là đạo đức .c ) Đoạn trích Xin lập khoa luật của Nguyễn Trường Tộ là một đoạn lập luận bình luận vì nó bộc lộ rõ đặc thù đề xuất kiến nghị yếu tố đồng thời những lập luận cũng là để hướng vào thuyết phục người đọc tán đồng thời với những nhận xét, nhìn nhận của tác giả .Bài 3 trang 71 SGK Ngữ văn 11 tập 2Muốn làm cho quan điểm bình luận có sức thuyết phục người đọc ( người nghe ) thì phải nắm vững kĩ năng bình luận. Vì sao ?

Trả lời

Muốn làm cho ý kiến bình luận có sức thuyết phục người đọc (người nghe) thì phải nắm vững kĩ năng bình luận.

Vì : Nếu không nắm vững kỹ năng và kiến thức bình luận thì yếu tố sẽ không được làm rõ, quan điểm cá thể cũng không được đồng ý vì dẫn chứng, lý lẽ không rõ ràng .

Luyện tập Thao tác lập luận bình luận

Bài 1 trang 72 SGK Ngữ văn 11 tập 2Có người cho rằng bình luận chẳng qua chỉ là sự tích hợp của hai kiểu lập luận lý giải và chứng tỏ. Nhận xét ấy đúng hay không đúng ? Vì sao ?

Trả lời:

Bình luận không phải là lý giải, không phải chứng tỏ và cũng không phải là lý giải và chứng tỏ cộng lại. Sự khác nhau là ở mục tiêu .+ Mục đích của lý giải là giúp người nghe ( người đọc ) hiểu đánh giá và nhận định được nêu, còn mục tiêu của chứng tỏ là giúp họ tin rằng nhận định và đánh giá ấy là có địa thế căn cứ trong thực sự ( hay lẽ phải ) .+ Sự lý giải, do đó, phải hướng về những người còn chưa rõ, chưa tin. Trong khi ấy, mục tiêu ở đầu cuối của bình luận lại là giúp người nghe ( người đọc ) nhìn nhận hiện tượng kỳ lạ ( yếu tố ) được đúng chuẩn, tổng lực, công minh và bàn luận cùng họ về những ý nghĩa sâu rộng hoàn toàn có thể rút ra từ hiện tượng kỳ lạ ( yếu tố ) đó, bằng những quan điểm ngặt nghèo, tinh tế và mới lạ của riêng mình .+ Xét về thực chất, lập luận bình luận là để dành cho những người đã biết, đã có quan điểm về một hiện tượng kỳ lạ ( yếu tố ) nào đó, nhưng quan điểm của họ còn khác với quan điểm của người bình luận .=> Vì thế, nhu yếu cao nhất của hoạt động giải trí bình luận không phải là dễ hiểu ( đó là nhu yếu của lý giải ), hay có nhiều dẫn chứng đa dạng chủng loại, đáng đáng tin cậy ( đó là nhu yếu của chứng tỏ ). Trôi chảy, mê hoặc, giàu nhiệt tình thuyết phục, giàu tính đấu tranh cho quan điểm, quan điểm đúng đắn, đó mới là những phẩm chất thích hợp với văn bình luận .Bài 2 trang 72 SGK Ngữ văn 11 tập 2Đoạn trích ( trang 73 SGK Ngữ văn 11 tập 2 ) có sử dụng thao tác bình luận không ? Căn cứ vào đâu để anh ( chị ) hoàn toàn có thể Kết luận là có ( hoặc không ) ?

Trả lời:

Đoạn trích của Võ Thị Hảo về yếu tố giao thông vận tải có sử dụng kiểu lập luận bình luận. Điều này biểu lộ rõ ở :- Chủ đề lập luận : Vấn đề giao thông vận tải và tai nạn đáng tiếc giao thông vận tải ở nước ta .- Mục đích thuyết phục ( mục tiêu lập luận ) : hướng đến đề xuất kiến nghị ” tất cả chúng ta cần một chương trình truyền thông hiệu quả hơn để ” những lưỡi hái tử thần ” không còn nghênh ngang trên đường phố ! ” .- Các lập luận được tiến hành ngặt nghèo, có mạng lưới hệ thống và giàu sức thuyết phục :+ Bài viết mở màn bằng hai dẫn chứng tiêu biểu vượt trội, gây ấn tượng mạnh so với người đọc .+ Tiếp đến là những nghiên cứu và phân tích, bình luận rất xác đáng về ” thần chết ” trong nghành giao thông vận tải .+ Lập luận thêm thuyết phục bởi những số liệu thống kê mà tác giả đã dẫn ra .+ Đề xuất của tác giả .Bài 3 trang 72 SGK Ngữ văn 11 tập 2Sau khi đọc và tâm lý kĩ về đoạn trích Xin lập khoa luật, anh ( chị ) thấy mình hoàn toàn có thể bình luận gì thêm về vai trò của pháp lý và việc giáo dục pháp lý trong xã hội ?

Trả lời:

Bài “Xin lập khoa luật” chúng ta còn có thể bình luận thêm:

– Nêu vai trò của pháp lý so với xã hội ta lúc bấy giờ .+ Làm cho mọi người hiểu được pháp lý và làm theo pháp lý+ Để kiến thiết xây dựng xã hội thực sự văn minh, công minh- Làm thế nào để có luật nghiêm và làm tốt việc giáo dục pháp lý trong xã hội+ Đặt ra lao lý và hoàn hảo bộ luật. Luật pháp phải xuất phát từ hiện thực và nguyện vọng của nhân dân+ Mọi người phải có ý thức sống và làm theo pháp lý. Đặc biệt nêu cao niềm tin gương mẫu của mọi người, mọi ngành, mọi tổ chức triển khai trong việc chấp hành pháp lý .

Soạn bài Thao tác lập luận bình luận nâng cao

     Đọc tài liệu tổng hợp bổ sung thêm phần soạn văn lớp 11 nâng cao bài Thao tác lập luận bình luận để các em học sinh học chương trình cơ bản có thêm nhiều tài liệu tham khảo, mở rộng kiến thức.

Câu 1. Đọc kĩ bài văn ngắn Thời gian thảnh thơi để vấn đáp bốn câu hỏi :a ) Văn bản bình luận về thời hạn rảnh rỗi so với đời sống con người, trong đó khẳng định chắc chắn thời hạn rảnh rỗi cực kỳ quan trọng .b ) Trước khi khám phá cách nêu yếu tố bình luận như thế nào, cần hiểu rõ nhu yếu của hai chữ “ bình luận ”. Bình luận là bàn luận và nhìn nhận về sự đúng sai, hay dở, lợi hại của một hiện tượng kỳ lạ đời sống. Ở đây là bàn luận, nhìn nhận về thời hạn thư thả .Vì vậy nêu yếu tố bình luận là khẳng định chắc chắn giá trị của thời hạn thư thả .Có thể có nhiều cách bình luận về yếu tố này, nhưng bài viết tập trung chuyên sâu vào một góc nhìn : thời hạn thảnh thơi gắn với đời sống riêng của mỗi người, với nhu yếu tu dưỡng, tiếp xúc, hoạt động giải trí văn nghệ, thể thao, tự học, … giúp con người tăng trưởng năng lượng, đậm cá tính, văn hoá, …c ) Bài viết khẳng định chắc chắn ý nghĩa của thời hạn thư thả. Hãy cho biết cách sử dụng thời hạn đó so với mỗi người .d ) Kết luận, bài viết liên hệ thực tiễn, đề ra nhu yếu mọi người và xã hội hãy chăm sóc tới thời hạn rảnh rỗi .Câu 2. Lập dàn ý bình luận quan điểm : “ Đời người quý nhất là sự sống ”. Yêu cầu của bình luận là đàm đạo, nhìn nhận quan điểm về mặt đúng sai, tốt xấu, lợi hại. Vậy muốn bình luận trước hết phải tìm hiểu và khám phá quan điểm ấy có nội dung gì, thế nào là “ sự sống ”, thế nào là “ quý ”, cách “ quý ” của mỗi người lại khác nhau thì nhìn nhận như thế nào. Từ cách hiểu đó mà triển khai bình luận .“ Đời người quý nhất là sự sống ” là một chân lí hiển nhiên : ai cũng chỉ sống có một lần, sống hơn chết, sinh ra ở đời không ai muốn chết, vậy đó là một chân lí ai cũng biết .Tuy nhiên, đi sâu vào nội dung mới thấy có nhiều yếu tố phát sinh. Có phải mọi sự sống, cách sống đều quý như nhau hay không ? Ví dụ sống mà ốm đau, bệnh tật, sống mà tầm thường, thậm chí còn làm hại người khác, phạm tội ác thì thế nào. Sống thế nào cho có niềm hạnh phúc, có ý nghĩa ở trên đời là yếu tố đặt ra bức thiết cho mỗi người. Đó đều là những yếu tố cần tranh luận để thấy rõ “ đời người quý nhất là sự sống ” .Theo gợi ý này, học viên hoàn toàn có thể tâm lý thêm và lập dàn ý bình luận .Câu 3. Bình luận câu thơ Hồ Xuân Hương− Câu thơ của nữ sĩ cho thấy thái độ coi thường “ sự anh hùng ” của tướng Sầm Nghi Đống. Cần khám phá để biết Sầm Nghi Đống là ai, tại sao có đền thờ để hiểu cái “ sự anh hùng ” của ông ta .− Câu thơ tỏ chí không thua “ phận làm trai ” của một phụ nữ dưới xã hội phong kiến trọng nam khinh nữ .Câu 4. Bình luận quan điểm của nhà triết học Anh Ph. Bê-cơn về đọc sách. Có thể nhận định và đánh giá, nhìn nhận quan điểm đó theo những phương diện sau :− Một quan điểm thâm thúy ( thâm thúy như thế nào ? ) .− Một quan điểm mê hoặc ( lí luận mà đọc thấy mê hoặc thì nó phải như thế nào ? ) .− Một quan điểm có ích ( có ích so với ai, như thế nào ? ) .

Tổng kết Thao tác lập luận bình luận

• Bình luận nhằm đề xuất và thuyết phục người đọc (người nghe) tán đồng với nhận xét, đánh giá, bàn luận của mình về một hiện tượng (vấn đề) trong đời sống hoặc trong văn học.
• Có nhiều cách bình luận. Nhưng dù theo cách nào thì người bình luận cũng phải:

– Trình bày rõ ràng, trung thực hiện tượng ( yếu tố ) được bình luận .

– Đề xuất và chứng tỏ được ý kiến nhận định, đánh giá của mình là xác đáng.

– Có những lời bàn sâu rộng về chủ đề bình luận .

– / –

Trên đây là những gợi ý trả lời câu hỏi soạn văn 11 bài Thao tác lập luận bình luận với đầy đủ các yêu cầu của các em học sinh. Hi vọng các em có thể tự soạn bài Thao tác lập luận bình luận của bản thân thật đúng và hữu ích khi làm văn nghị luận sau này.